ADANANIN TARİHİ,ADANA TARİHİ BİLGİLERİ,ADANANIN TARİHÇESİ
ADANANIN TARİHİ
İlkçağda Adana, Anadolu'yu baştan başa geçerek
Gülek boğazından Tarsus'a inen
yol üzerinde bir konak yeriydi. Hitit tabletlerinden
Hititler döneminde kent ve
çevresinde Kizzuvatna Krallığı'nın egemen olduğu
anlaşılmaktadır. Yöre, M.Ö.
16. yy'da Hitit Federasyonu'na, Hitit Devleti yıkıldıktan
sonra Çukurova'da kurulan
Kue Krallığı'na bağlandı. M.Ö. 9. yy sonlarına doğru
Asur, M.Ö. 6. yy'da Pers,
M.Ö. 333'te Büyük Iskender'in egemenliğine girdi.
Iskender'in ölümünde (MÖ. 323)
sonra da Selefkiler'e bağlandı. M.Ö. 66'da Romalı
konsül Pompeius tarafından
ele geçirildi. Roma ve Bizans dönemlerinde,
elverişli konumu nedeniyle önemli
bir ticaret merkezi durumuna gelen 704'de Halife
Abdülmelik tarafından Emevi
topraklarına katıldı. Abbasi halifesi Harun Reşit
eski ilkçağ kalesini (Adana kalesi)
yeniden yaptırdı. IX. yy'da Adana Çukurova'nın
önemli bir kültür ve ticaret
merkezi durumundaydı. Aynı yy'da Yazman adlı
bir Türk komutan bölgeyi yarı
bağımsız yönetti. Bölge daha sonra Mısır'daki
Tolunoğulları'nın eline geçti.
Bizanslılar, Abbasiler'in zayıf düşmesinden
yararlanarak 10. yüzyılın başlarında
kenti yeniden topraklarına kattılar. Alparslan'in
Malazgirt Zaferi'ni (1071) izleyen
yıllarda Adana, Selçuklular'ın egemenliğine
girdi (1083-1097). Bu dönemde
Çukurova'ya Doğu'dan gelen bir çok Türk
boyu yerleşti. 1097 Haçlı seferiyle
Adana'da Selçuklu egemenliği sona erdi.
14. yy'in ilk yarısında Memluklular'ın
eline geçen Çukurova'ya çok sayıda Türkmen
oymağı yerleştirildi. 1352'de
yöreye Memluklullara bağlı Türkmen
Beylerinden Yüregiroğlu Ramazan Bey
egemen oldu. Ramazanoğulları adını alan
Beyliğin merkezi Adana'ydı.
Ramazanoğulları'nın yönetiminde kent genişledi,
camiler, hanlar, kamu
binalarıyla süslendi. Yavuz Sultan Selim'in
Mısır seferi (1517) sırasında
Osmanlı topraklarına katılan Adana'yı 1608'e
kadar yine Ramazanoğulları
yönetti.1672'de Adana uğrayan Evliya
Çelebi kente ilişkin ayrıntılı bilgi
verir. Adana, 19. yy'ın ortalarına doğru Osmanlı
Devleti'ne karşı ayaklanan
Mısır Valisi Kavalalı Mehmet Ali Paşa tarafından
ele geçiridi ve Mısır
Ordusu'nun karargahı olarak kullanıldı. Londra
antlaşmasıyla (1840)
Osmanlılar'a geri verildi.1867'deki yönetsel
düzenlemede vilayet
oldu. 1886'da Mersin-Adana demiryolunun
açılması, pamuk tarımının
ve kentin ekonomisinin canlanmasına, nüfusun
artmasına neden
oldu. Ermeniler'in 1909'daki ayaklanma girişimleri
bastırıldı. Birinci Dünya
Savaşı sırasında (1914-1918) Toros ve Gavurdağı
tünelleri ve Bağdat
demiryoluyla kent İstanbul ve Suriye'ye bağlandı.
Birinci Dünya Savaşı
sonrasında 24 aralık 1918'de Fransız birlikleri,
işbirlikçi Ermeni
çeteleriyle Adana'yı işgal etti. Türk milis kuvvetlerinin
şiddete direnmesi,
işgalcilerin önemli kayba uğramalarına neden oldu.
20 Ekim 1921'de
imzalanan Ankara Itilafnamesi hükümleri uyarınca
5 Ocak 1922'de
Fransız işgal kuvvetleri kentten çekildi. Bu tarih,
halen Adana'nin
kurtuluş günü olarak kutlanmaktadır.
ADANA BÖLÜMÜ TIKLAYINIZ
